کم ریسک ترین سرمایه گذاری در ایران چیست؟
کم ریسک ترین سرمایه گذاری در بازار یکی از پر تقاضاترین مسئله برای سرمایه گذاری سهامدارن می باشد. این روزها هر جا که نسبت به نتیجه کاری مطمئن نیستیم از کلمه ریسک استفاده می‌کنیم. می‌خواهیم ماشین بخریم ریسک می‌کنیم، می‌خواهیم پولی به کسی قرض بدهیم ریسک می‌کنیم و حتی می‌خواهیم بدون چتر بیرون برویم، باز هم ریسک می‌کنیم. اما ریسک در سرمایه گذاری یکی از مفاهیم اولیه، پایه‌ای و بسیار مهم در مدیریت مالی است که تعریف مخصوص به خودش را هم دارد. بطورکلی دو نوع سرمایه گذاری از لحاظ ریسک داریم، سرمایه گذاری کم ریسک و سرمایه گذاری پر ریسک یا خطرپذیر. در این مطلب قصد داریم، شما را با سرمایه گذاری کم ریسک و اینکه کدام نوع از صندوق های سرمایه گذاری کم ریسک ترین سرمایه گذاری هستند، آشنا می‌کنیم.
منظور از ریسک چیست؟
بازده یک سرمایه‌گذاری همیشه همان چیزی که انتظار می‌رود، نیست. یعنی بازده واقعی سرمایه گذاری از آن چیزی که پیش بینی شده متفاوت است. به احتمالِ اختلاف بین بازده واقعی سرمایه‌گذاری و بازده پیش بینی شده آن، ریسک گفته می‌شود. همچنین احتمال از دست رفتن همه یا بخشی از اصل سرمایه‌گذاری نیز جزئی از ریسک است.
به علاوه ریسک یک عدم قطعیت نامطلوب درمورد نتیجه است که نمی‌توانیم آن را از بین ببریم. برای مثال ما در ازای سرمایه گذاری در یک بازار مالی با ریسک بالا، انتظار بازدهی بیشتری داریم. به عبارتی تنها زمانی حاضر می‌شویم سرمایه‌مان را در اختیار آن بازار قرار دهیم که بدانیم ممکن است سود بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های با ریسک کمتر، نصیبمان می‌شود.
یکی از راه‌های کنترل ریسک استفاده از بیمه است. یعنی گاهی برای اینکه از ریسک فرار کنیم، باید هزینه اضافه‌ای پرداخت کنیم. مثلا اگر بخواهیم خودرویمان را در مقابل تصادفی که منجر به مرگ می‌شود بیمه کنیم، با اینکه می‌دانیم احتمال مرگ در یک تصادف بسیار پایین است، اما حاضریم سالیانه هزینه‌ای اضافی پرداخت کنیم تا از ریسک پرداخت دیه چند میلیونی خلاص شویم.
کم ریسک ترین سرمایه گذاری در ایران کدام است؟
اگر تازه می‌خواهید وارد بازار سرمایه‌گذاری شوید و نمی‌دانید چطور باید در این بازار فعالیت کنید و هیچ شناختی هم نسبت به آن ندارید، بهترین توصیه این است که کم ریسک ترین بازار سرمایه گذاری را انتخاب کنید.
برای کسانی که می‌خواهند وارد دنیای سرمایه‌گذاری شوند، 3 نصیحت وجود دارد: اول ضرر نکنید، دوم ضرر نکنید و سوم ضرر نکنید. یعنی ضرر نکردن و از دست ندادن سرمایه بسیار مهمتر از سود کردن است. بنابراین برای برخی از سرمایه‌گذاران، کم ریسک بودن سرمایه گذاری مهمتر از دیگر فاکتورهای آن است.
از طرف دیگر شروع سرمایه گذاری با بازارهای مالی کم ریسک باعث می‌شود به صورت تجربی، آموزش سرمایه گذاری ببینید و با نحوه سرمایه گذاری آشنا شوید و بعد از اینکه یاد گرفتید، سراغ سرمایه گذاری‌هایی با ریسک و بازده بیشتر بروید.
از طرفی اگر یک سرمایه‌گذار تازه‌کار، همان اول کار سرمایه‌اش را وارد یک بازار پر ریسک کند و از شانس بدش همه یا قسمتی از آن را از دست بدهد، دیگر دلش با سرمایه‌گذاری صاف نمی‌شود و ممکن است سراغ هیچ نوع دیگری از سرمایه‌گذاری نرود.
رتبه بندی ریسک بازارهای مالی
یکی از مهم‌ترین کارهایی که یک سرمایه‌گذار باید قبل از شروع سرمایه‌گذاری انجام دهد، تعیین میزان ریسک پذیری خودش است. یعنی بداند روحیاتش با چه سطح ریسکی سازگار است؛ آیا باید کم ریسک ترین سرمایه گذاری را انتخاب کند و یا می تواند ریسک بیشتری را قبول کند.
اگر بخواهیم بازارهای مالی را بر اساس میزان سطح ریسکی که دارند مرتب کنیم، به ترتیب زیر می‌رسیم که از میزان ریسک بالا به ریسک پایین مرتب شده‌اند:
- سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال (پر ریسک ترین بازار)
- سرمایه‌گذاری در بازار آتی سکه
- سرمایه‌گذاری در بازار سهام تهران
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری
- اوراق مشارکت شرکت‌ها
- اوراق مشارکت دولتی
- سپرده‌گذاری در بانک‌ها (کم ریسک ترین بازار)
رابطه ریسک و بازده مورد انتظار
به طور کلی می‌توان گفت ریسک و بازده در یک بازار مالی با هم ارتباط دارند و این ارتباط مستقیم است. یعنی هر چه ریسک یک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، بازده مورد انتظار آن نیز بیشتر است. البته که نمی‌توان به این رابطه اعتماد کرد، چون ممکن است همان بدو ورود به یک بازار پر ریسک، همه سرمایه‌مان را از دست بدهیم و به روزهای بازدهی آن نرسیم. بنابراین باید یک ریسک و بازدهی معقول را انتخاب کنیم تا مجبور نشویم همان اول از دنیای سرمایه‌گذاری خداحافظی کنیم.
شاید برای همین عده زیادی از مردم ترجیح می‌دهند سرمایه‌شان را در سپرده‌های بانکی نگهداری کنند تا هر وقت خواستند بتوانند نقدش کنند. البته به همین میزان که سپرده‌گذاری در بانک از هرگونه ریسک و آسیب در امان است، به همین میزان هم بازدهی کمی دارد. پس بهترین نوع سرمایه‌گذاری، آن مدلی است که ریسک و بازده در تعادلی منطقی باشند و نسبت قابل قبولی با هم داشته باشند. یعنی میزان سودش به میزان ریسکش بیارزد. که در این صورت می‌توان صندوق های سرمایه گذاری را به عنوان بهترین گزینه در بین همه بازارهای مالی در نظر گرفت که نه ریسک زیادی دارند و نه سود کم!
کم ریسک ترین سرمایه گذاری در صندوق های ETF
در بین انواع صندوق های سرمایه گذاری، دو صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری مختلط، نسبت به بقیه‌ی صندوق‌ها کم ریسک ترین سرمایه گذاری به شمار می آیند. به این دلیل که درصد زیادی از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت (اوراق مشارکت) که پشتوانه آن‌ها دولت هستند، سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در کنار این سرمایه‌گذاری، درصدی از دارایی‌های خود را هم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند که باعث می‌شود سود بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری کامل در اوراق مشارکت دولتی داشته باشند. بنابراین سرمایه‌گذاری در این دو صندوق می‌تواند حد وسط و تناسبی معقول بین ریسک و بازدهی باشد.
از طرفی کسانی که به سرمایه‌گذاری در بازار طلا علاقه دارند و آن را سرمایه‌گذاری کم ریسک و با بازدهی مناسبی می‌دانند، می‌توانند در صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا سرمایه‌گذاری کنند. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها مزیت‌هایی دارد که خرید طلای فیزیکی ندارد. مثلا نیاز به پول زیادی نیست و سرمایه‌گذار دغدغه نگهداری طلای فیزیکی را هم ندارد، در حالی که بازدهی آن همان بازدهی طلای فیزیکی است.
همچنین کسانی که علاقه به سرمایه‌گذاری در بورس دارند ولی تخصص و وقت مدیریت سبد سهام خود را ندارند، می‌توانند از صندوق سرمایه گذاری سهامی استفاده کنند، چرا که تخصص مدیر صندوق در مدیریت دارایی‌ها و سرمایه گذاری‌های صندوق، مقداری از ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کم می‌کند. به همین دلیل است که سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، حتی در پر ریسک‌ترین نوع آن، ریسک کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار بورس دارد.
رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری از لحاظ ریسک
رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای میزان ریسک سرمایه گذاری (از کم ریسک به پر ریسک) به شرح زیر است:
رتبه اول: در بین انواع صندوق های سرمایه گذاری صندوق درآمد ثابت (Fixed Income) کم ریسک ترین نوع است و به همین دلیل سود مورد انتظار کمتری هم دارد، بطور معمول سود صندوق های درآمد ثابت با سود سپرده های بانکی مقایسه می‌شود و این صندوق ها اغلب سود بیشتری نسبت به سپرده‌های بانکی عاید سرمایه گذار می‌کنند.
رتبه دوم: صندوق های مختلط، نوع دیگری از صندوق های سرمایه گذاری هستند که ریسک و بازدهی متوسط و معقولی دارند. یعنی نه ریسک آن‌ها به اندازه صندوق سهامی زیاد است و نه بازدهی آن‌ها به اندازه صندوق های درآمد ثابت کم است. در واقع از لحاظ ریسک و بازده این نوع صندوق بین صندوق درآمد ثابت و سهامی قرار می‌گیرد.
رتبه سوم: صندوق های سهامی و شاخصی، به این دلیل که درصد زیادی از سرمایه خود را (در بعضی موارد تا 95 درصد) در بازار بورس سرمایه گذاری می‌کنند و با توجه به طبیعت نوسانی بازار سهام ریسک بیستری نسبت به سایر صندوق ها دارند. البته با این وجود باز هم این نوع صندوق ها در مقایسه با سایر بازارهای مالی ریسک کمتری داشته و در بین انواع صندوق ها دارای بیشترین محبوبیت هستند.
رتبه چهارم: در نهایت پر ریسک ترین نوع صندوق ها، صندوق های جسورانه یا خطرپذیر هستند. دلیل ریسک زیاد این صندوق ها این است که دارایی خود را به امید سود، در کسب و کارهای نوظهور سرمایه گذاری می‌کنند.
نتیجه‌گیری در مورد صندوق های سرمایه گذاری کم ریسک تر
سرمایه‌گذاری می‌تواند راه رفتن روی لبه تیغ باشد. می‌تواند آنقدر پر ریسک باشد که سرمایه‌گذار حس کند تنها لحظه‌ای تا از دست دادن سرمایه‌اش فاصله دارد. از طرف دیگر می‌تواند آنقدر بدون ریسک باشد که با گذاشتن سرمایه در گاوصندوق خانه تفاوتی نکند و در کنارش سود کمی داشته باشد. در کنار این‌ها، سرمایه‌گذاری می‌تواند در حد تعادلی بین ریسک و سود باشد و سرمایه‌گذار نه روی لبه تیغ راه برود و نه سرمایه‌گذاری بدون سودی داشته باشد. بلکه می‌تواند حد متعادلی از ریسک را تحمل کند و به پاس این تحمل ریسک، سودی هم دریافت کند. در این حالت سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند کم ریسک ترین سرمایه گذاری به حساب بیاید.
- صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس ETF
- معرفی انواع بازارهای مالی
- به کانال تلگرام حد ضررهای بازار بپیوندید
